Katolicki Komentarz do Pisma Świętego
Pablo T. Gadenz
Po komentarzach do Ewangelii wg św. Mateusza i św. Marka przyszedł czas na komentarz do Ewangelii wg św. Łukasza, czyli III tom serii Katolicki Komentarz do Pisma Świętego.
Od niemal dwóch tysięcy lat Ewangelia Łukasza w szczególny sposób inspiruje chrześcijan. To Świętemu Łukaszowi zawdzięczamy takie hymny uwielbienia wykorzystywane w liturgii jak Gloria in excelsis Deo i Magnificat; tekst Ewangelisty był także podstawą modlitwy Zdrowaś, Maryjo. Zainspirowany Święty Franciszek z Asyżu zapoczątkował tradycję stajenki bożonarodzeniowej, a niektóre z najwspanialszych dzieł Rembrandta i Caravaggia to sceny przedstawiające wydarzenia właśnie z tej Ewangelii.
W III tomie serii Katolicki Komentarz do Pisma Świętego czytamy: Ewangelia Łukasza to wielkie dzieło sztuki, gdyż jej ludzki autor wykorzystał wszystkie swoje umiejętności literackie i narracyjne, tworząc najdłuższą z czterech ewangelii, liczącą ponad dziewiętnaście tysięcy słów (około tysiąc sto więcej niż tekst Mateusza). Przedstawiając życie i nauczanie Jezusa Chrystusa, Ewangelia Łukasza jest także tekstem historycznym poprzedzonym starannymi badaniami i opartym na relacjach naocznych świadków oraz na innych wiarygodnych źródłach. To również dzieło teologiczne mające pokazać czytelnikom, że orędzie chrześcijańskie jest prawdą i Jezus Chrystus jest rzeczywiście Zbawicielem, Mesjaszem, Panem i Synem Bożym. Ewangelia Łukasza posiada wszystkie wspomniane cechy, a ponadto jest tekstem natchnionym, komunikując nam to, co Bóg chciał, by zostało spisane dla naszego zbawienia.
Z Komentarza dowiadujemy się wielu ciekawostek na temat trzeciej Ewangelii, jak choćby tego, że podobnie jak inne starożytne biografie: (1) zaczyna się od krótkiego wstępu wzmiankującego źródła ustne i pisane (1,1–4); (2) koncentruje się na jednej osobie – Jezusie – a zwłaszcza na Jego działalności publicznej i śmierci; (3) ma typową dla tego gatunku objętość od dziesięciu do dwudziestu tysięcy słów; (4) zachowuje podstawowy porządek chronologiczny, przy czym część materiału (na przykład niektóre przypowieści i nauki Jezusa) dobrana jest tematycznie; (5) przedstawia opisywaną osobę przez pryzmat jej najbardziej znaczących czynów i słów (zob. 24,19); (6) zawiera informacje dotyczące jej narodzin (rozdziały 1 i 2), przodków (3,28–38), a także jedno szczególne wydarzenie z dzieciństwa (2,41–52); (7) jej celem jest potwierdzenie tego, co się naucza o danej osobie (1,4) i przedstawienie jej jako przykładu do naśladowania. Ewangelia Łukasza, będąca rodzajem starożytnej biografii, była pisana jako relacja historyczna.
Seria Katolicki Komentarz do Pisma Świętego adresowana jest zarówno do duszpasterzy, jak i osób szukających pomocy w osobistej lekturze Nowego Testamentu. Tomy zostały opracowane przez teologów i biblistów łączących wiedzę z umiejętnością przystępnego przekazu. Wychodząc od współczesnych badań biblijnych i Tradycji, seria pozwala zgłębiać Pismo Święte w kontekście życia codziennego i jego związków z liturgią oraz nauczaniem Kościoła.
O wyjątkowości poszczególnych tomów serii stanowi nie tylko ich bogactwo merytoryczne, ale również przyjazny format, oprawa, skład oraz dwukolorowe wnętrze, pozwalające wyróżnić wybrane elementy dzieła.
– Oto wreszcie możemy zaoferować przeciętnemu czytelnikowi komentarz bardzo rzetelny, napisany pięknym, zrozumiałym językiem, a zarazem głęboki pod względem treści duchowych. Warto podkreślić stronę językową tego dzieła: autor unika słownictwa specjalistycznego i pseudonaukowego pustosłowia, natomiast formułuje bardzo przejrzyste i treściwe zdania – podsumowuje biblistka, Danuta Piekarz.
Patronat nad książką objęli: „Gość Niedzielny”, „Przewodnik Katolicki”, „Oremus”, Radio Emaus, Radio Nadzieja, miesięcznik „W drodze”, „Teologia Polityczna”, Opoka.pl, Wiara.pl, Dominikanie.pl.
O AUTORZE
Pablo T. Gadenz
Ur. 1967, dr teologii, wykładowca, kapłan diecezjalny w Trenton w stanie New Jersey. Przed wstąpieniem do seminarium ukończył studia na Uniwersytetach Princeton i Columbia. Egzamin licencjacki z biblistyki (2005) złożył w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, doktorat (2008) obronił na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim. Obecnie pracuje jako profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Seton Hall w South Orange w stanie New Jersey. Należy do Katolickiego Towarzystwa Biblijnego Ameryki (Catholic Biblical Association of America) i Towarzystwa Literatury Biblijnej (Society of Biblical Literature). Na swoim koncie ma wiele cennych publikacji. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół analizy narracyjnej Ewangelii, retoryki Listów św. Pawła i interpretacji teologicznej Pisma Świętego.